پریچهر ثانی؛ نویسنده و فعال اجتماعی جامعه ایرانیان مقیم اسرائیل است که تاکنون چند کتاب داستان در این کشور منتشر کرده است که با استقبال بسیار علاقمندان روبرو شده اند.
این نویسنده ۷۵ ساله که در تهران و در آغوش خانوادهای نیکوکار و کوشا به دنیا آمد و رشد کرد در ۱۸ سالگی و یک ماه پس از گذراندن تحصیلات متوسطه در دبیرستان رضاشاه کبیر همراه با خانوادهاش از ایران به اسرائیل مهاجرت کرد.
این نویسنده ایرانی اسرائیلی پس از یادگیری زبان عبری به منظور آشنایی با زبان وادبیات عربی و فرهنگ اسلام برای تحصیل در رشته شرق شناسی به دانشگاه عبری اورشلیم رفت. او پیش از تحصیلات دانشگاهی و ازدواج همواره خاطرات شخصی خود را در یک کتابچه جمع آوری میکرد تا این که در ۵۷ سالگی با تشویق و توصیههای همسرش؛ نعیم ثانی نویسندگی را به شکلی جدی دنبال کرد.
پریچهر ثانی در گفتگو با المجله توضیح میدهد که در سال ۲۰۰۸ طی چندین هفته که به دلیل شکستگی پای راستش خانه نشین شده بود نخستین اثر خود کتاب داستان «خروس ایرانی» (תרנגול הפרסי) را به زبان عبری نوشت که با استقبال غیرمنتظرهای روبرو شد تا حدی که به گفته وی در آن زمان ۲۵ هزار جلد از این کتاب به فروش رفت و حتی نامزد دریافت بزرگترین جایزه ادبی اسرائیل با عنوان جایزه «سفیر» هم شد.
پس از مدتی بنیاد ایرانی «معراج» در اسرائیل که در راستای پیشرفت زنان ایرانی در اسرائیل سرمایه گذاریهای بسیار زیادی در بخشهای مختلف علمی، فرهنگی و اجتماعی انجام داده است ضمن قدردانی از پریچهر ثانی نام وی را در ردیف یکی از سه نویسنده زن سال قرار داد.
پریچهر ثانی
او در سال ۲۰۱۵ دومین اثر ادبی خود را به زبان عبری با نام «نامههای عاشقانه از تهران» (מכתבי אהבה מטהרן) منتشر کرد که این اثر هم خیلی زود بر سر زبانها افتاد و معروف شد.
پریچهر ثانی ادامه میدهد: «« نامههای عاشقانه از تهران» داستان حقیقی و واقعی یکی از ایرانیان مقیم اسرائیل است. این کتاب ضمن تشریح نامههای عاشقانه این فرد از اسرائیل برای نامزد نادیده و ناشناخته او در ایران پس از پایان جنگ شش روزه، ۱۵۰ سال از تاریخ زندگی چند نسل از یک خانواده را برای خواننده بیان میکند. بعد از مدتی کتاب «خروس ایرانی» را پس از دو سال به فارسی ترجمه کردم که بسیار مورد توجه قرار گرفت».
همزمان پریچهر ثانی در راستای فعالیتهای فرهنگی برای شناسایی و حمایت از زنان نویسنده ایرانی یهودی ساکن اسرائیل گروهی را در شبکههای اجتماعی با نام «گروه بانوان نویسنده ایرانی» ایجاد کرد که باعث تشویق و ارتباط زنان نویسنده با یکدیگر شد. او در کنار نویسندگی، با بهره گیری از تجربیات خود به عنوان یک مددکار اجتماعی، به شکل داوطلبانه در بنیاد معراج در عرصههای گوناگون اجتماعی فعال است.
به گفته وی روز۲۷ آوریل جاری برای دهمین سال پیاپی نمایشگاه کتابهای فارسی در شهر خلون برگزار شد و او یکی از مجریان و از اعضای هیات مدیره نمایشگاه سخنرانی بود.
او در اواخر سال ۲۰۱۹ پیش از شیوع کرونا چهارمین اثر خود را با محوریت داستانهای سنتی و در ادامه کتاب خروس ایرانی با عنوان «داستان ایرانی» به زبان عبری منتشر کرد.
او به فعالیتهای زمان دانشجویی خود در دانشگاه اورشلیم اشاره میکند: «آن موقع که در دانشگاه بودم، زمان سلطنت شاهنشاه آریامهر بود و روابط اسرائیل و ایران بسیار خوب بود، هر سال هنگام عید نوروز در یک سالن، عید نوروز را جشن میگرفتیم و سفیر ایران در اسرائیل هم در جشن ما شرکت میکرد، سفره هفت سین میچیدیم، نمایش ایرانی به زبان فارسی اجرا میکردیم، میرقصیدیم و خیلی خوش بودیم در این کادر دانشجویی بود که با شوهرم آشنا شدم، او هم ایرانی است و آن زمان دانشجوی مهندسی شیمی بود».
از او میپرسم آیا دوست دارد به ایران برگردد ؟میگوید:« دیگر نمیتواند به راحتی به سرزمینی برود که دوست دارد».
این شهروند اسرائیلی ایرانی تبار در مورد شرایط کنونی یهودیان در ایران معتقد است: «تخمین زده میشود بین ۲۵ تا ۳۵ هزار یهودی در شهرهای تهران، اصفهان، شیراز و یزد زندگی میکنند، اگر ترجیح دادهاند در ایران بمانند و مهاجرت نکنند حتما وضعشان چندان بد نیست. جمهوری اسلامی از اول گفته با یهودیان بد نیستیم اما اسرائیل را نمیخواهیم، البته یهودیان یاد گرفتهاند موقعی که مشکلی پیش میآید در خانههایشان بمانند، سرشان را پایین نگه دارند و حرفی نزنند چون همواره در مظان اتهام ارتباط با اسرائیل هستند».
پریچهر ثانی با وجود گذشت بیش از ۵۷ سال زندگی در اسرائیل، لحظهای زادگاه خود را از یاد نبرده؛ کشوری که در آن پرورش یافته و تحصیل کرده است.
از او در مورد امکان سفر یهودیان ایرانی تبار ساکن اسرائیل به ایران سوال میکنم میگوید: « یهودیان ایرانی ساکن اسرائیل نه تنها ایران را به عنوان سرزمین مادری خود را دوست دارند، بلکه رویای سفر به ایران را رها نمیکنند اما در حال حاضر نمیتوانند به ایران برگردند، اگر از جمهوری اسلامی و سرکردههایشان بگذریم تمام ملت ایران منتظر بازگشت دوستی ایران و اسرائیل هستند. در سفرهایی که به خارج از اسرائیل داشتم، هروقت ایرانیهای توریست را میبینم خودم را معرفی میکنم، چنان استقبال و برخوردی با من داشتند که مرا به شوق انداخته اند. ایرانیان یهودی مگر چه کرده اند؟ چرا نمیتوانیم آزادانه به کشوری که در آن زاده شدهایم مسافرت کنیم و دوستان ایرانی خود را در اسرائیل میزبان باشیم؟ ما را از هم جدا کردهاند، خداوند لعنت شان کند، ما ایرانیها و اسرائیلیها مثل خواهر و برادر بودیم، فقط مسئولان جمهوری اسلامی هستند که با شهروندان اسرائیل این گونه رفتار میکنند در حالی که اسلام چنین برخوردی را نمیپذیرد، اسلام از لغت « سلام» میآید نزدیک به کلمه عبری «شلوم» که به معنای دوستی است».
ریتا جهان فروز خواننده اسرائیلی ایرانی تبار
یهودیان از کهنسالترین اقلیتهای قومی - مذهبی ایران با گذشت چندین دهه از مهاجرت به اسرائیل، همچنان پیوندهای عمیقی با سرزمین مادری خود دارند تا حدی که همچنان خود را، ایرانی و دلبسته ایران میدانند.
ثانی با اشاره به این که شهروندان ایرانی مقیم اسرائیل، آداب و رسوم، جشنها و غذاهای ایرانی را همچنان زنده نگه داشتهاند ادامه میدهد: «ما اسرائیلیهای ایرانی تبار به ایرانی بودنمان افتخار میکنیم و هرگز فرهنگ غنی چندین هزار ساله ایران را فراموش نکردهایم، عید نوروز را برپا میکنیم، هفت سین میچینیم، جشن میگیریم و شادی میکنیم، مخصوصاً که روز اول بهار است و نزدیک عید بزرگ یهودیان عید « پسح» هم است. در اسرائیل اگر به خانه هر ایرانی زاده یا یهودیان اسرائیلی که با یک ایرانی ازدواج کردهاند بروید روی میز خانه آنها حتما یک خوراکی ایرانی و انواع غذاهای ایرانی را خواهید دید، کتاب خوراکهای ایرانی در اسرائیل چندین بار منتشر شده است».
این نویسنده ایرانی ساکن اسرائیل در مورد ارتباط یهودیان ایرانی با سایر اقوام عرب و اسرائیلی در این کشور میگوید: «اعراب ساکن اسرائیل که ۲۰ درصد جمعیت اسرائیل را تشکیل میدهند رابطه نزدیکی با ایرانیان مقیم اسرائیل از نظر خرید و فروش و دادوستد دارند، در تمام بیمارستانهای اسرائیل، کادر پزشکی اعم از پرستارها و پزشکان همه عرب هستند و مورد تقدیر و احترام ما هستند، همان طور که آنها با احترام با ما رفتار میکنند، شمال اسرائیل بیشتر محل سکونت شهروندان عرب است در شهرهای یهودی خانه میخرند، زندگی میکنند و حقوق شهروندان اسرائیلی را رعایت میکنند، اسرائیلیها هم حقوق آنها را رعایت میکنند».
پریچهر ثانی اضافه میکند: « در مقایسه با شهروندان برخی از کشورهای عربی، اعراب ساکن اسرائیل بهترین زندگی را دارند و با جرات زیاد میگویم که شرایط اجتماعی تقریباً یکسانی با شهروندان اسرائیلی دارند، در بین پستهای دولتی اسرائیل، شهروندان عرب هم دارای مناصب مهم هستند، در حالی که هیچ یهودی در ایران نمیتواند در پست قضاوت فعالیت کند در اسرائیل قاضیهای عرب با درجات بالا فعالیت میکنند، یا در دانشگاه تدریس میکنند و یا در ارتش و با درجههای بالا حضور دارند».
این نویسنده با اشاره به حضور چهرههای موثر ایرانی یهودی در بخشهای مهم پزشکی، فرهنگی، دانشگاهی و حتی ارتش اسرائیل ادامه میدهد: «برای مثال در دوره شیوع کرونا فردی که پروژه مقابله با کرونا در اسرائیل را اداره میکرد یک ایرانی بود. در عرصه موسیقی نظیر هنرمندانی چون ریتا جهان فروز و لیراز چرخی، دو خواننده اسرائیلی ایرانیتبار فعالیت میکنند. از قدیم هم نوازندگان و موزیسینهای یهودی در ایران فعالیت داشتهاند که طی سالهای اخیر از ایران به اسرائیل و سایر کشورها مهاجرت کرده اند».
مجلس اسرائیل نیز در سالهای اخیرشاهد حضور چندین نماینده ایرانی تبار بوده است که میتوان به گالیت دیستل اعتباریان و میراو بنآری دو زن اسرائیلی با تبار ایرانی اشاره کرد.