آکادمی نوبل سوئد جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی سال ۲۰۱۶ را به یوشینوری اُسومی، دانشمند ژاپنی «برای کشف مکانیسم خودخواری (اتوفاژی)» اهدا کرد. اتوفاژی، اساس تخریب و بازیافت اجزاء سلول است.
جایزه نوبل پزشکی به ارزش ۹۳۰ هزار دلار است.
کمیته نوبل کشف پروفسور اسومی را از این جهت حائز اهمیت دانست که به «شناخت بسیاری ازروندهای سلولی مثل جهش ژنتیکی و عفونتهایی که میتوانند بیماریهای مختلفی مثل پارکینسون، دیابت، سرطان و بیماریهای سلسله اعصاب ایجاد کنند» کمک کرده است.
اتوفاژی که از دهه ۱۹۶۰ شناخته شده است؛ بدین معنی است که سلول اجزای خود را در غشایی بستهبندی کرده، بعد این مجموعه با مرکز بازیافت سلول (لایزوزوم) در میآمیزد تا آنزیمهای لایزوزوم، مواد مورد نظر را تخریب کنند.
پروفسور ۷۱ ساله ژاپنی گروهی از ژنها را شناسایی کرد که اتوفاژی در مخمر نان کنترل میکردند و بعد نشان داد مکانیسم مشابهی هم در سلولهای انسان وجود دارد.
با این که ممکن است به نظر برسد اتوفاژی روندی مخرب است اما این مکانیسم طبیعی دفاع سلول است. در مواقعی که مواد غذایی به اندازه کافی به سلول نمیرسد یا اینکه سلول باید عوامل مهاجم مثل باکتری و ویروس را تخریب کند، اتوفاژی برای زدودن مواد زائد و کاهش مصرف سلول ضروری است.
علاوه بر این سلول مواد زائدی را که خود تولید کرده یا اجزایی را که پیر شدهاند به این ترتیب تخریب کرده و از مواد اولیه آنها برای تولید اجزا و مواد جدید استفاده میکند.
دانشمندان بسیاری بیماریها از جمله سرطان و دمانس را محصول اختلال در روند اتوفاژی سلول میدانند.
این دانشمند ژاپنی تحقیقات خود را در دهه 90 به ثبت رساند که بر اساس آن روندهای فیزیولوژیک برای تخریب و بازیافت اجزای سلول شناخته شدند.